एनीडेस्क द्वारे मोबाइल हॅकिंग

आयुषी आणि तिच्या मैत्रिणीने मणिकर्णिका चित्रपट पहायला जाण्याचा बेत आखला. आयुषीने त्यासाठी बुकमायशो अॅप वापरून दोन तिकिटे बुक केली आणि पेटीएम वॉलेटवरून पेमेंट केले. पण काय गडबड झाली ते कळले नाही, तिकिटे बुक झाली नाहीत. मात्र वॉलेटमधून पैसे डेबिट झाले. आयुषी अस्वस्थ झाली. तिने बुकमायशो चा कम्प्लेंट साठीचा मोबाइल नंबर गुगलवरून शोधून काढला आणि डायल केला.

सगळी घटना सविस्तरपणे फोनवर बोलणार्‍या व्यक्तीला आयुषीने सांगितली. त्याने तिला एनीडेस्क नावाचे अॅप इन्स्टॉल करण्यास सांगितले. अॅप इन्स्टॉल केल्यानंतर एक नऊ आकडी ओटीपी नंबर येइल तो आयुषीने याच मोबाइल नंबरवर कळवावा असेही त्याने सांगितले. त्याप्रमाणे आयुषीने एनीडेस्क इन्स्टॉल करून आलेला ओटीपी त्या व्यक्तिला कळवला. त्यानंतर तिच्या मोबाइलवर Grant permission ? Yes/No असा मेसेज आला. त्या मेसेजला उत्तर म्हणून तिने Yes हा पर्याय निवडला.

पाचच मिनिटांत तिच्या सॅलरी अकाऊंटमधून चाळिस हजार रुपये तिच्याच फोनवरील पेटिएम हे युपिआय अॅप वापरून काढून घेण्यात आले.

आज दुपारी आयुषीचा फोन आल्यावर मी तिला सायबर सेलला कम्प्लेंट देऊन त्या कंप्लेंटची कॉपी तिच्या बँकेत लवकरात लवकर सबमिट करायला सांगितली. म्हणजे तिला बँकेकडून नुकसान भरपाई मिळू शकेल.

एनीडेस्क हे रिमोट डेस्कटॉप एक्सेस करण्यासाठी असलेले अॅप आहे. म्हणजे समजा तुम्ही ऑफिसला आहात आणि तुम्हाला घरच्या कंप्युटर वरील एखादी फाइल हवी आहे तर या अॅपद्वारे ती फाइल तुम्ही मिळवू शकता. तसे हे अॅप फार उपयोगी आहे. पण हॅकर्स याचा दुरुपयोग करतात आणि तुमच्या मोबाइल चा पूर्ण ताबा मिळवण्यासाठी याचा वापर करतात.

एनीडेस्क इन्स्टॉल करून आलेला ओटीपी तुम्ही कोणाला दिला आणि त्यानंतर आलेला अॅक्सेस परमिशन मागण्यासाठीचा मेसेज स्विकारला तर त्या व्यक्तीला तुमचा फोन पूर्णपणे अॅक्सेस करता येइल म्हणजे तुमच्या फोनचा पूर्णपणे ताबा घेता येईल. त्याद्वारे ती व्यक्ति म्हणजे हॅकर फोनवरील इतर अॅप्सने साठवलेल्या डेटाची चोरी करते.

वरील घटनेत आयुषीने गुगलवरून शोधलेला बुक माय शो चा कम्प्लेंट मोबाइल नंबर फेक होता. तो तिने खरा समजून बोलणार्‍या व्यक्तीवर विश्वास ठेवून त्याच्याशी ओटीपी शेअर केला. त्यामुळे तिचा मोबाइल हॅक झाला. एनीडेस्क द्वारे त्या हॅकरने पेटीएममध्ये स्टोअर असलेले डेबिटकार्ड डिटेल्स वापरून पेटीएम मार्फतच ट्रान्जॅक्शन घडवून आणले आणि आयुषीच्या सॅलरी अकाउंट मधून पैसे डेबिट झाले.

काही गोष्टी मोबाइल आणि इंटरनेट वापरकर्त्यांनी लक्षात ठेवाव्या.
-इंटरनेटवरील सर्वच टोल फ्री किंवा मोबाइल नंबर खरे असतातच असे नाही. ते हॅकर्सने तुमची दिशाभूल करण्यासाठी टाकलेले असू शकतात.
-कोणाही व्यक्तीसोबत कुठलाही ओटीपी किंवा पिन शेअर करू नये.
-आपले कार्ड डिटेल्स कुठेही सेव करून ठेवू नये. अगदी खात्रीच्या यूपीआय मध्येही नाही.
-ज्या बँक अकाउंटच्या द्वारे ऑनलाइन ट्रान्झेक्शन करत असाल त्यामध्ये गरजेपुरतेच पैसे ठेवावे.
-कमीत कमी अॅप्स आपल्या मोबाइलमध्ये वापरावे.

भारतीय रिझर्व्ह बँकेने एनीडेस्क हे अॅप वापरू नका अशी ग्राहकांना सूचना दिली आहे.


©कविता दातार